De cosmeticamarkt is een miljardenindustrie. Het aanbod is grenzeloos. Vaak ook onbegrijpelijk. Er wordt kwistig gestrooid met dure woorden die klinken alsof ze wel moeten werken. Kom je in de parfumafdeling van een winkel zie je vaak door de bomen het bos niet meer. Welk potje kan je best nemen en welk zal ook daadwerkelijk verschil uitmaken?
Cosmetica
Volgens de code van volksgezondheid zijn cosmetische producten :
‘’Alle stoffen en preparaten die bestemd zijn om in aanraking te worden gebracht met de verschillende delen van het menselijk lichaamsoppervlak (opperhuid, beharing, haar, nagels, lippen en uitwendige geslachtsorganen) of met de tanden en kiezen en de mondslijmvliezen, met het uitsluitende of hoofdzakelijke oogmerk deze te reinigen, te parfumeren, het uiterlijk ervan te wijzigen of lichaamsgeuren te corrigeren of voornoemde lichaamsdelen te beschermen of in goede staat te houden.”
Cosmetica is dus een ruim begrip. Naast luxeartikelen zoals make-up gaat het ook om middelen ter verhoging van de hygiëne en lichamelijke reinheid, zoals tandpasta, zeep, … In dit artikel heb ik het alleen over huidverzorging. Over producten die onze huid reinigen, onderhouden of beschermen. Verder doen ze niets, want het is wettelijk vastgelegd dat cosmetica geen fysiologische veranderingen teweeg mogen brengen, anders vallen ze onder de noemer ‘geneesmiddel’. Wat ze wel mogen doen is de huid hydrateren, verzachten, verstevigen, doen glanzen en geuren, ontspannen of kleuren.
Marketingmachine
Commerciële huidverzorgingsproducten verkopen vooral door de enorme marketingmachine die erachter zit. Er wordt nagedacht over de geur en de kleur van het product, het uitzicht van het product zelf, de verpakking en de reclamecampagne – liefst met een bekend gezicht dat het product aanprijst.
Bij de samenstelling wordt een ingrediënt uitgekozen waar de hele campagne rond draait. Het gaat dan om een stof die een gevoel van luxe oproept (kaviaar, diamant, goud, …), wetenschappelijk is (collageen filler, hyaluron filler, retinol, …) of dat tot de verbeelding spreekt (slangengif, bijengif, slakkenslijm, …).
Angel dusting
Bij de aankoop van een product kijk je best even de ingrediëntenlijst na. De ingrediënten waarvan de concentratie het hoogst is, staan bovenaan de lijst. Marketeers doen vaak aan angel dusting. Dit wil zeggen dat ze een bepaald ingrediënt naar voren schuiven in de reclamecampagne. Ze zetten het in het groot op de verpakking en er wordt in het groot en breed uitgesmeerd wat het – zogenaamde – effect ervan is. Wanneer je het dan nakijkt, dan zie je dat dit ingrediënt onderaan in de lijst staat. De concentratie is dus minimaal, maar omdat het wel aanwezig is mag het gebruikt worden in de reclame. Maar het effect zal ervan zal door de lage concentratie verwaarloosbaar zijn.
Uitstraling
Het uitzicht van een verzorgingsproduct is heel belangrijk. Onze ogen spelen een belangrijke rol bij onze aankopen. Cosmetica in een mooie verpakking die er luxueus uitziet wordt sneller gekozen dan dat wat er uitziet als een huismerk. Nochtans is het goed mogelijk dat dit tweede even goed of zelfs beter is dan het eerste. Of hetzelfde! Cosmeticabedrijven hebben immers vaak verschillende merken onder hun dak. De inhoud van deze lijnen zijn dan vaak dezelfde, alleen de naam, het uitzicht en de prijs zijn verschillend.
Cosmetica van een bekende firma, zeker wanneer deze samenwerkt met of het geesteskind is van een dermatoloog, wekt meer vertrouwen op bij de consument. Ook een farmaceutisch aandoende verpakking zorgt ervoor dat men zonder meer aanneemt dat het een goed en werkend middel is. De kleuren rood, blauw en wit zijn daarom heel populair bij cosmeticamerken. Ook glazen flesjes met pipetjes worden meer en meer gebruikt, omdat ze zo uit een apothekerskabinet lijken te komen.
Prijs evenredig met kwaliteit?
Mensen hebben de neiging aan te nemen dat de prijs van een product evenredig is met de kwaliteit ervan. Hoe duurder de crème, hoe beter hij zal werken. Dat is een fabel. De prijs wordt bepaald door actieve ingrediënten, verpakking, de eindafwerking, het reclamebudget, … Advertenties op tv en nationale magazines kosten veel en maken het product duurder. Maar niet beter. Daarentegen kosten actieve bestanddelen wel wat, waardoor een zeer goedkope crème alleen zal hydrateren en verder niets.
Leeftijd en huidkwaliteit
Wat je huid nodig heeft van een crème hangt grotendeels af van je leeftijd en huidkwaliteit. Een jong meisje moet haar huid voornamelijk hydrateren en is dus even goed af met een goedkope crème. Een huid op leeftijd, of die al wat heeft meegemaakt, heeft meer nodig en zal eerder baat hebben bij een crème met een hoge concentratie aan actieve ingrediënten.
Conclusie
Een dure crème in een mooi potje waarvan een beroemde actrice zegt dat het wonderen verricht, is geen garantie dat dit ook zo is. Marketeers spelen in op wat mensen willen horen en wat hun aandacht trekt. We kopen dat waarvan we geloven dat het werkt, niet waarvan we weten dat het werkt. Ons brein zegt ons onbewust dat iets dat er luxueus uitziet en waar een hoog prijskaartje aan vast hangt, wel zal werken. Maar als je wil weten of een crème goed is, lees dan de ingrediëntenlijst en koop alleen dat product waarvan de actieve bestanddelen hoog bovenaan die opsomming staan. Weet wat je koopt en waarvoor je het koopt. Ken dus je huidtype. Of ga langs bij een arts die je kan zeggen waar je huid nood aan heeft. Koop dan alleen datgene wat je kan gebruiken, niet wat er goed uitziet in je badkamer. En last but not least … verwacht geen wonderen. Cosmetica mag immers geen fysiologische veranderingen teweeg brengen. Het effect zal dus sowieso minimaal zijn!