0470/087333 of 070/087334 info@cosmedics.be
Bouillon, superfood voor de huid of niet?

Bouillon, superfood voor de huid of niet?

Dossier collageen deel 4 : collageenstimulerende voeding

Collageen, ik heb er al een aantal artikels over geschreven. En ik niet alleen. Want collageen is trending. En alles wat ermee te maken heeft ook. Zo is drinkbouillon de nieuwe hype in beautyland. In Amerika  duiken restaurants op die enkel bouillon aanbieden. Je kan er zelfs verse bouillon online bestellen en laten leveren. Waarom? Omdat het bomvol zit met collageen. Omdat dit volgens beauty-experts de slinkende voorraad in onze huid terug zal aanvullen waar nodig. Met als resultaat een jonge, mooie uitstraling. Maar is het echt het nieuwe wondermiddel?

De bouillonhype

Als we spreken over drinkbouillon gaat het niet om een bokaal uit de supermarkt. Neen, we grijpen terug naar de echte keuken, met potten vol botten die uren op het vuur staan te sudderen. Enkel op die manier krijg je een pure bouillon, vol met collageen. Een ware toverdrank voor de huid.

De bouillonfanaten denken hun collageen rechtstreeks uit voeding te halen. Het zit er vol van, dus je krijgt er zeker genoeg van binnen. Deze vlieger gaat echter niet op. Het opgenomen collageen wordt door ons lichaam afgebroken in verschillende bouwstenen die ingezet worden waar ze nodig zijn. En dat is niet noodzakelijk in collageenproductie.

Hoe wordt collageen aangemaakt

Collageen wordt aangemaakt door fibroblasten. Hiervoor zijn enkele bouwstenen nodig, namelijk de aminozuren glycine, proline en lysine. Het zijn kleine elementen die deel uitmaken van een langere ketting.

Proline en lysine  worden eerst door vitamine C omgezet in hydroxyproline en hydroxylysine. Samen met glycine vormen ze een ketting. Verschillende van deze kettingen draaien rond elkaar en vormen lange strengen. Verschillende van deze strengen vormen samen collageenvezels.

Dus, simpel gezegd zijn er vier dingen nodig om collageen aan te maken :

  • Proline
  • Glycine
  • Lysine
  • Vitamine C

De eerste twee zijn zogenaamde niet-essentiële aminozuren. Dat wil zeggen dat het lichaam ze zelf aanmaakt en dat we ze niet uit voeding moeten halen. Lysine, daarentegen, is een essentieel aminozuur. Ons lichaam kan dit niet zelf aanmaken, we moeten het zelf voorzien met de juiste voedingsstoffen. Ook vitamine C moeten we op die manier voorzien.

Welke voedingsstoffen hebben we nodig ?

Lysine halen we uit :

  • Vlees : rund – kip – lam
  • Vis : zalm – kabeljauw – tonijn
  • Schelp- en weekdieren : mosselen – oesters – garnalen
  • Zuivel : melk – kaas – yoghurt
  • Groenten : soja – aardappelen – peper – prei – nierbonen – kikkererwten
  • Fruit : avocado – gedroogde abrikozen – peren
  • Noten : macadamianoten – cashew – pompoenpitten

Vitamine C halen we uit :

  • Fruit : guave – kiwi – citrusvruchten – aardbeien – papaja – meloen
  • Groenten : broccoli – tomaten – rode paprika – boerenkoolkool – spruiten

Conclusie

Een evenwichtige voeding biedt ons voldoende bouwstoffen voor de aanmaak van collageen. Wat betreft de bouillonhype kan ik concluderen dat deze overroepen is. Toch op vlak van collageenproductie. Een dampende kop soep is misschien geen wondermiddel, maar het is wel lekker. En met de nodige groenten erin, is het ook goed voor de gezondheid!

Neocollagenese : de aanmaak van nieuw collageen

Neocollagenese : de aanmaak van nieuw collageen

Dossier collageen deel 2 : collageenstimulerende behandelingen

Eén van de oorzaken van rimpels en hangende huid is de afname van collageen en elastine.  Maar met de juiste behandeling  kan je het collageenverlies beperken of het terug aanmaken. Wil je te weten komen welke van onderstaande methodes het meest geschikt is voor jouw huid, maak je best een afspraak bij een esthetisch arts.

Korte herhaling : doorsnede van de huid met collageen, elastine en fibroblasten

Neocollagenese

In een vorig artikel schreef ik over collageen, elastine en fibroblasten. Over het feit dat collageen en elastine afbreken met het ouder worden, en dat fibroblasten inactief worden. Er zijn manieren om hen terug wakker te schudden. Om  hen te overtuigen weer collageen te gaan produceren. Dit proces, de vorming van nieuw collageen, noemen we neocollagenese.

Needling

Fibroblasten staan in voor wondgenezing. Bij een verwonding geven onze hersenen het bevel om collageen aan te maken om de huid te herstellen. De esthetische industrie speelt hier slim op in door opzettelijk minuscule verwondingen aan te brengen in de huid. Deze techniek noemen we needling. Een apparaatje met fijne naaldjes maakt microscopisch kleine gaatjes. De verwondingen zorgen ervoor dat de fibroblasten een nieuw netwerk van collageen en elastine beginnen aan te maken. Hierdoor wordt de huid terug steviger.

We onderscheiden twee soorten needling, de cosmetische en de medische. Cosmetisch needling gebeurt met een dermaroller. Dit is een apparaatje met een kop vol fijne naaldjes van minder dan 0,5mm. Je rolt ermee over de huid. Het is pijnloos en je kan het bij een schoonheidsspecialiste laten doen of je doet het gewoon zelf thuis. Hiermee kan je op termijn fijne lijntjes wegwerken. Let er wel op dat je het apparaatje tijdig vervangt, want botte naaldjes kunnen je huid verwonden en littekens veroorzaken. Medisch needling gebruikt langere naalden om de huid dieper  te kunnen penetreren. Dat maakt de behandeling veel effectiever, en ook toepasbaar voor diepere lijnen en littekens. Enkel artsen mogen het uitvoeren en naargelang hoe diep ze willen gaan gebruiken ze eerst een verdovende crème. Needling kan toegepast worden op het gelaat, armen, benen, hals,…

Laser en IPL

Lasers maken gebruik van warmte, licht en microperforaties  om oud collageen te verwijderen en de aanmaak van nieuw te stimuleren. De werking is vergelijkbaar met needling, alleen komen hier geen naalden aan te pas en worden de cellen extra gestimuleerd door het licht en de warmte.  IPL maakt geen gaatjes, maar stuurt licht doorheen de huid. Dit wordt omgezet in warmte en die activeert de fibroblasten in de diepere huidlagen.

LED

Een Led behandeling is volkomen pijnloos en zonder enige downtijd. Belangrijk bij een led behandeling is de kleurkeuze. Iedere kleur heeft immers een eigen frequentie, die bepaalde cellen in de huid aanzetten tot werking. Rood ledlicht werkt wondhelend en  collageenstimulerend.

Chemische peelings

Een chemische peeling is een sterkere variant van een exfoliant. Het principe is hetzelfde. De bovenste, dode laag eraf halen om plaats te maken voor nieuwe, jongere huidcellen. Er zijn verschillende stoffen die een esthetisch arts gebruikt om de huid te peelen, zoals melkzuur, salicylzuur, amandelzuur, … . Voor neocollagenese zijn sterke glycolpeels en TCA het meest geschikt.

PRP

PRP is een minder gekende behandeling, maar ze werkt zeer doeltreffend. De PRP behandeling wordt ook wel eens de vampire facelift genoemd. Deze naam komt doordat er gewerkt wordt met eigen bloed. Dit bloed wordt gecentrifugeerd, waardoor de rode bloedcellen gescheiden worden van de rijke groeifactoren. Deze laatste worden in de huid ingesluisd. De groeifactoren zetten de fibroblasten aan tot neocollagenese.

Meer effect met combinaties

Alle bovenstaande behandelingen zijn ideaal voor de stimulatie van collageenaanmaak. Maar het meeste effect haal je door de juiste combinaties te maken. Zo wordt PRP gecombineerd met needling en laser met  IPl en peels om goed in de huid te kunnen doordringen. Als je dan nog eens eindigt met rood ledlicht, haal je er alles uit wat je kan om de huid terug mooi te maken.

Tot zover de behandelingen. In een volgend artikel bespreek ik huidverzorging en voeding voor collageenstimulatie.

Collageen : ondersteuning voor een stevige huid

Collageen : ondersteuning voor een stevige huid

Dossier collageen deel 1 : wat is collageen
Iedereen wil er zijn leven lang zo goed mogelijk uitzien, met een mooie huid en weinig rimpels. In de  beauty- en reclamewereld spelen ze daar handig op in. Er worden volop crèmes, producten en maskers aangeboden en er wordt kwistig gestrooid met allerlei anti-aging termen. Collageen is er daar een van. Iedereen weet dat collageen belangrijk is voor de huid, maar waarom eigenlijk? Wat is het juist en wat doet het in onze huid?

 

Onze huid onder de loep

In de dermis bevindt zich een gelei-achtige massa, de extracellulaire matrix. Daarin bevinden zich voornamelijk:

  • Collageen (verantwoordelijk voor de stevigheid van de huid)
  • Elastine (verantwoordelijk voor de rekbaarheid van de huid)
  • Hyaluron (verantwoordelijk voor het vocht in de huid)
  • Fibroblasten (zorgen voor de werking vanalle elementen in de extracellulaire matrix)

Collageen

Collageen is een lijmvormend eiwit dat van nature voorkomt in verschillende delen van ons lichaam. Je vindt het bijvoorbeeld in je botten, pezen, kraakbeen, tanden en bindweefsel.  In de huid is het, samen met elastine, verantwoordelijk voor stevigheid en elasticiteit.

Collageen en elastine zijn fijne strengen in de dermis, die de epidermis als het ware ondersteunen en zo de huid mooi glad houden. Een jonge huid heeft een enorm netwerk van deze strengen. Vanaf het vijfentwintigste jaar worden er minder aangemaakt. De strengen verminderen in aantal en langzaam aan ontstaan de eerste fijne lijntjes. Na de menopauze neemt de productie nog sneller af.  De resterende collageen- en elastinevezels zijn niet talrijk genoeg om de huid nog voldoende te ondersteunen. Met als resultaat diepere rimpels en hangende huid.

 

Fibroblasten en fibrocyten

Fibroblasten zijn cellen in de dermis die collageen aanmaken. Naarmate we ouder worden, worden ze inactief. We noemen ze dan fibrocyten. In deze slapende toestand valt ook de aanmaak van collageen stil en verslapt onze huid. We moeten de fibroblasten tijdig activeren en stimuleren opdat ze collageen blijven aanmaken. Dit kan op allerlei manieren, bvb. needling, laser, …  maar ook door voedingssupplementen.

 

Versnelde afbraak van collageen voorkomen

De vermindering van collageen en elastine is een natuurlijk proces dat samenhangt met de leeftijd. Sommige factoren versnellen dat proces.

  • Roken, drugsgebruik en vervuiling : anti-oxidanten verdedigen ons tegen vrije radicalen die onze huid schade toebrengen. Sigarettenrook, ook van passief roken, en vervuiling doen net het omgekeerde.
  • UV : de zon bezorgt ons rimpels. Dat heb ik in een ander artikel uitvoerig besproken. Door het gebruik van een breedspectrum zonnebrandcrème kunnen we ervoor zorgen dat de stralen het collageen niet kunnen afbreken.

lees ook : De vijf voornaamste oorzaken van vroegtijdige veroudering

lees ook : UV-stralen en onze huid

  • Suiker : snelle suikers zetten zich vast op het collageen en elastine. Hierdoor verharden de strengen en breken ze af. Dit proces noemen we glycatie.

 

Enkele weetjes

Een donkere huid heeft meer en grotere fibroblasten dan een lichtere huid, de cellen die verantwoordelijk zijn voor het aanmaken van collageen. Daarom ontwikkelen mensen met een donkere huid minder snel rimpels.

Een mannenhuid heeft meer collageen dan een vrouwenhuid. Maar ook bij hen begint de afbraak ervan al rond hun dertigste. En aangezien mannen minder aandacht besteden aan huidverzorging, verliezen ze hun voorsprong al snel.

 

Conclusie

We kunnen vroegtijdige huidveroudering voorkomen door te stoppen met roken, door ons goed te beschermen tegen de zon en door te letten op wat we eten en de suikerinname te beperken. Daarnaast kunnen we de collageenproductie gaan stimuleren op verschillende manieren. Welke, dat lees je in een volgend artikel.

 

Smeren tegen rimpels

Smeren tegen rimpels

In een vorig artikel had ik het over UV-stralen. Hetgeen we moeten onthouden is dat UVA stralen het hele jaar door aanwezig zijn en onze huid doen verouderen. UVB stralen zijn er vooral tijdens de zomermaanden, ze laten ons verbranden en zijn de voornaamste oorzaak van huidkanker. Beide zijn slecht voor ons en daarom moeten we ons ertegen beschermen. Waar moet je op letten wanneer je zonnebrandcrème koopt?

SPF

De beschermingsfactor of SPF geeft de mate van bescherming tegen UVB weer. Deze is dus zeer belangrijk tijdens de maanden waarin de zon het felste schijnt. Hoe hoger de UV-index, hoe hoger de SPF moet zijn. In de winter heb je genoeg aan een factor 15, tijdens de zomermaanden is een factor 50 toch wel een must. Mensen met aanleg tot huidkanker kunnen zelfs hoger gebruiken.

Breedspectrum

Let er op dat op de verpakking staat dat de zonnebrandcrème ook beschermt tegen UVA. Dat noemen we een breedspectrum zonnebrandcrème. En deze hebben we nodig gedurende het hele jaar. Een crème met SPF 15 die niet beschermt tegen UVA is nutteloos in de wintermaanden.

Minerale of chemische filter

De laatste jaren is de belangstelling voor actieve bestanddelen in cosmetica erg gegroeid. Er wordt steeds meer waarde gehecht aan de invloed en gevolgen van chemische stoffen die in de producten aanwezig zijn. Ook bij zonnebrandcrème is dit het geval. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen chemische en minerale zonnefilters.

Chemische zonnefilters trekken snel in in de huid en absorberen daar de UV-stralen. Maar het zijn zogenaamde hormoonverstoorders. Ze veroorzaken heel wat problemen in je hormoonhuishouding en je kan ze best mijden. Minerale filters laten een film achter op je huid die de zonnestralen reflecteert. Heel wat gezonder, alleen geeft dit soms een witte schijn. Minerale filters zijn ook beter voor het milieu, van chemische filters is aangetoond dat ze enorm schadelijk zijn voor koraalriffen.

Om goed te kunnen kiezen kijk je naar de ingrediënten. Volgende chemische stoffen zijn te mijden: oxybenzone, octyl methoxycinnamate, octocrylene en avobenzone. Dit zijn aan te raden minerale filters: titaniumoxide en zinkoxide.

Niet alle minerale zonnefilters laten een witte waas achter. Diegene die dit niet doen maken gebruik van nanotechnologie. Over nanodeeltjes is een hele discussie gaande. Daar kom ik later nog wel op terug. De conclusie is alvast dat de nadelen niet opwegen tegen de voordelen en dat minerale filters ten allen tijde worden aangeraden boven chemische filters om de huid te beschermen.

Hoe vaak smeren?

Om de twee uur opnieuw insmeren, dat is de boodschap. Maar wie doet dat? Waarschijnlijk slechts een handvol die-hards. De meesten onder ons hebben het geduld niet, of we denken er gewoon niet aan. Na een lange werkdag hebben weinig mensen zin om zich eerst in te smeren alvorens naar huis te vertrekken. Maar als je je huid mooi wil houden kan je hem toch best beschermen. Om je wat moeite te besparen kan je dan een spray gebruiken, zoals de Eucerin sun mist. Misschien minder doeltreffend dan een crème, maar iets is in ieder geval beter dan niets.

Wanneer je echt lang in de zon vertoeft door buitenwerk of op vakantie, dan kan je best toch regelmatig smeren met een goede breedspectrum zonnebrandcrème met SPF50 of hoger. Het is een beetje werk, en misschien niet zo leuk in het zand, maar je huid zal je dankbaar zijn.

In mei wordt huidkankerpreventie extra in de kijker gezet. Van 13 tot 17 mei loopt de preventieweek van Euromelanoma. In dit kader publiceren wij een reeks artikelen over de zon, de ontwikkeling van huidkanker en preventie.

UV-stralen en onze huid

UV-stralen en onze huid

In mei wordt huidkankerpreventie extra in de kijker gezet. Van 13 tot 17 mei loopt de preventieweek van Euromelanoma. In dit kader publiceren wij een reeks artikelen over de zon, de ontwikkeling van huidkanker en preventie.

De lente is in het land. De zon begint te schijnen. We halen onze tube zonnecrème terug boven. Maar in de winter en de herfst is het ook nodig om onze huid te beschermen. UVA-stralen zijn immers gedurende het hele jaar aanwezig en ze zijn al even schadelijk als de zomerse zonnestralen die ons doen verbranden. Ze worden niet voor niets het onzichtbaar gevaar genoemd.

UV(R)

De zon geeft straling af. Dit noemen we ultraviolet (UV) radiation of UVR. Ze wordt opgedeeld in drie groepen : UVA, UVB en UVC. De laatste zijn voor ons het gevaarlijkste, maar ze raken gelukkig niet door de ozonlaag waardoor we er geen last van hebben. De andere twee zijn een ander verhaal. Ze kunnen ons immers zeer veel schade berokkenen. Op verschillende vlakken.

UV-index

Tijdens de zomermaanden vermeldt het weerbericht de UV-index. Dit is een maatstaf voor de hoeveelheid UV van de zon die de aarde bereikt. De UV-intensiteit wordt bepaald door de stand van de zon, het seizoen en het moment van de dag. Door het samenspel van al deze factoren kan de zonkracht op een koele zonnige dag al even sterk zijn als op een warme dag.

De UV-index gaat van 0 tot 11+ en geeft het effect weer van zonnestralen op een onbeschermde huid. Hoe hoger de waarde, hoe groter het risico op huid- of oogproblemen. In Vlaanderen kan de UV-index in de zomer 7 of 8 bereiken, wat een onbeschermde huid in 10 à 15 minuten kan doen verbranden.

Bij de berekening van de UV-index wordt rekening gehouden met UVA en UVB. In de meeste tabellen wordt bij waarde  0 tot 2 geen enkele vorm van bescherming aangeraden. Toch kan je ook dan best een SPF15 van een breedspectrum zonnebrandcrème gebruiken, om huidveroudering te voorkomen.

UVA (A = aging of verouderen)

UVA-straling vormen zo’n 95% van de straling die de aarde bereikt. Ze hebben een lange golflengte van 320-420 nm. Ze zijn continu aanwezig en kunnen het hele jaar door onze huid beschadigen.

UVA-stralen dringen door tot in de dermis. Ze richten daar vooral schade aan in het bindweefsel en zijn zo mede verantwoordelijk voor vroegtijdige huidveroudering. Daarnaast veroorzaken ze mutaties in de onderste laag van de epidermis, waar huidkanker ontstaat. De gevolgen van UVA op onze huid zijn pas na langere tijd zichtbaar. Hierdoor werd er vroeger weinig aandacht aan besteed. De laatste jaren is de wetenschap echter tot het inzicht gekomen dat ze even schadelijk, of zelfs schadelijker zijn dan UVB.

  • 95% bereikt de aarde
  • Dringen door tot in de dermis
  • UVA is steeds aanwezig als er daglicht is
  • De werking wordt versterkt bij reflectie door water, zand en sneeuw
  • De stralen kunnen door glas, wolken en kleding dringen
  • Veroorzaken voornamelijk vroegtijdige huidveroudering
  • Spelen een rol bij ontstaan huidkanker

Dat UVA stralen vroegtijdige huidveroudering veroorzaken en dat ze ook door glas kunnen raken werd duidelijk in een studie die verscheen in The New England Journal of Medicine in 2012. De foto van de trucker die 28 jaar reed in volle zon, zonder bescherming, ging de wereld rond. Zijn gezicht, waarvan de ene helft er jaren ouder uitziet dan de andere helft lijkt wel een voor en na foto. Spijtig genoeg is het zijn werkelijk gezicht.

UVB (B=burning of verbranden)

We beginnen met een positieve noot. UVB stralen zijn verantwoordelijk voor de aanmaak van vitamine D. Deze stof hebben we nodig voor sterke botten, een goed immuunsysteem, een positieve geestelijke gezondheid, … Maar om onze vitamine D op peil te brengen moeten we slechts een kwartiertje doorbrengen in matig zonlicht. Meer zonlicht betekent niet meer vitamine D.

UVB stralen hebben een kortere golflengte van 280-320 nm. Ze worden grotendeels geabsorbeerd door de ozonlaag,  slechts 1 tot 5 % bereiken de aarde. Ze zijn vooral tijdens de zonnige maanden aanwezig. Het is tegen deze stralen dat we ons insmeren met zonnebrandcrème. Het zijn die stralen die ons een rode kleur bezorgen als we ons niet goed beschermen.

  • 1 tot 5% bereikt de aarde
  • Dringt door tot in de epidermis
  • Vooral aanwezig tijdens lente- en zomermaanden tussen 10 en 16u en in warme klimaten
  • De werking wordt versterkt bij reflectie door water, zand en sneeuw en op grotere hoogtes
  • De stralen kunnen slechts in zeer beperkte mate door glas, wolken en kleding dringen
  • Veroorzaken zonnebrand
  • Veroorzaken huidkanker

Bruinen

Zowel UVA als UVB geven de huid een bruine kleur, maar ze doen dit op een verschillende manier. UVA stralen geven de eerste kleur. Door oxidatieve stress. De melanine in de huid oxideert onder invloed van de stralen en wordt donker. Onder invloed van UVA zal de huid nooit verbranden.

Blootstelling aan UVB veroorzaakt een toename in de productie van melanine, een organisch pigment dat de kleur van onze huid bepaalt en beïnvloedt. Hierdoor kleurt de huid. Te veel blootstelling aan UVB op korte tijd laat de huid verbranden. Ook het huidtype speelt hierbij een rol. Mensen met Fitzpatrick huidtype 1 en 2 (zeer lichte huidskleur) hebben meer kans op verbranden dan diegenen met type 6 (zeer donker).

UV en huidkanker

Ultraviolette stralen veroorzaken een mutatie in het DNA van de huidcellen. Deze mutaties kleuren de huid, maar veroorzaken eveneens huidveroudering en rimpels, pigmentletsels, ouderdomsvlekken en huidkanker. Zowel UVA als  UVB spelen een rol in de ontwikkeling van huidkankers zoals maligne melanoom, basaalcelcarcinoom en plaveiselcelcarcinoom.

De overheid en wetenschapsinstellingen waarschuwen ons al jaren over het gevaar van UVB voor onze huid. Het is wetenschappelijk aangetoond dat een voorgeschiedenis van veelvuldig verbranden de kans op huidkanker aanzienlijk verhoogt. Aan de schadelijke effecten van UVA straling wordt pas de laatste jaren aandacht meer besteedt. UVA stralen beschadigen de keratinocyten in de basale laag, de onderste laag van de epidermis, waar de meeste huidkankers ontstaan.

lees ook : Antioxidanten en vrije radicalen

Conclusie

 

We moeten steeds opletten voor de gevolgen van de zon op onze huid. UVA stralen zijn het hele jaar door schadelijk. Ze veroorzaken rimpels en huidkanker. Tijdens de zomermaanden wordt de kans op de ontwikkeling van huidkanker verhoogd doordat er UVB stralen bijkomen. Het beste wat je kan doen is altijd een breedspectrum zonbescherming gebruiken. Tijdens de donkere maanden heb je genoeg aan een factor 15 tot 30. In de lente en zomer kan je best opteren voor een factor 50. Mensen die veel last hebben van pigment of huidproblemen doen er goed aan steeds een zeer hoge factor te gebruiken. Vermijd langdurig zonnebaden en zonnebanken. Deze laatste sturen 3 keer zo veel UVA stralen op ons af dan de zon en zijn dus nog gevaarlijker!

 

Volgende keer meer over SPF en de juiste zonbescherming